ISO 16949 Otomotiv Kalite Yönetim Sistemi nedir?

ISO 16949 otomotiv sektörüne ait şartların tanımlandığı, otomotiv tedarikçileri için teknik standartların uyumuyla oluşturulmuş bir standarttır. Bu sistem ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi’ ne dayanır ve mevcut kalite yönetim sistemleri mevzuatlarına yeni ve katı kurallar getirmez. Otomotiv ana üreticileri (OEM) ISO/TS 16949 standardını tedarikçilerine büyük oranda zorunlu tutar. Ancak zorunluluğun dışında bu sistem imalat hatalarının ortaya çıkmadan önlenmesini ve müşteri iadelerinin minimuma indirilmesini hedeflediği için yan sanayi kuruluşların üretim maliyetlerinin gözle görünür oranda azaltılmasını sağlar. Otomotiv Ana Üretici veya Yan Sanayilerine (tedarik zinciri içindeki) ürün satabilmek için, pasaport niteliğindedir olan ISO/TS 16949 Standardı uygulaması ve sertifikasyonu.

Otomotiv sektörüne yönelik sürekli iyileştirme ve hataların önlenmesi, atıkların azlatılması ve tedarik zinciri için tasarlanmış bir standarttır.

Uluslararası Otomotiv Görev Gücü (IATF) ve Uluslararası Standardizsayon Kurumu ISO trafından Mart 2002 tarihinde yayınlandı. Bu standart ülkeye özgü yönetmeliklere uyum sağlamaktadır.

ISO Ts 16949 standardı otomotiv tasarım, uygulama, üretim, montaj, servis ve otomotiv ile ilgili tüm sektöre uygulanabilir bir standarttır. Standart tedarik zinciri boyunca Iso 16949 belesi aramaktadır.

ISO 19949 EAQF Fransa, VDA6 Almanya, AVSQ İtalya ve QS 9000 Amerika gibi otomotiv stnadartlarını tek bir standart altında toplamıştır.

Otomotiv Endüstrisi Kalite Sistemi tüm birimlere uygulanabilen bir standarttır.

Standart Kapsamında Olan Otomotiv Ürünleri ;

Binek Araçlar

Hafif Ticarei Araçlar

Kamyonlar

Otobüsler

Motorsikletler

Kapsam Dışı Ürünler

Sadece endüstri ve tarım amaçlı kullanılan araçlar

ISO / TS 16949 Otomotiv Standardı

Standardın sekiz ana maddesi vardır,

Bölüm 1-3 Giriş Ve Önsöz

Bölüm 4 Kalite Yönetim Sistemi

Bölüm 5 Yönetim Sorumluluğu

Bölüm 6 Kaynakların Yönetimi

Bölüm 7 Ürün Gerçekleştirme

Bölüm 8 Ölçme Analiz Ve iyileştirme

ISO16949 standardının ISO 9001 standardına göre en bariz farklılığı kalite yönetim sistemine ek olarak otomotiv sektörü müşteri özel isteklerine göre oluşturulmuş bir standart olmasıdır.

ISO 16949 Belgelendirme

ISO/TS 16949 tedarik zinciri boyunca uygulanabilir bir standarttır. Belgelendirme kuralları temelinde belgelendirme gerçekleşir. Belge 3 yıl için geçerlidir ve ara denetimler yıllıktır. Üçüncü taraf bir denetçi tarafından denetleme yapılır. Belgenin 3 yıllık süresinden sonra tekrar yenilenir.

Şu an ISO 16949 belgesi olmayan bir firmanın otomobil üreticilerine ürün satması çok zordur.

ISO/TS 16949 Otomotiv Sektörü Kalite Yönetim Sistemi’nin Kuruluşlarda Uygulanmasının Faydaları

·         Kuruluşlarda sürekli iyileştirme faaliyetleri yaygınlaşır.

·         Hatalar önlenir ve değişkenlik azaltılır.

·         Tedarik zincirindeki kayıpların azaltılmasını sağlayacak temel kalite sistemi geliştirilir.

·         Birden fazla belgelendirme denetimine olan zorunluluğu ortadan kaldırarak otomotiv üretimi ve ilgili parça ve servis organizasyonlarının kalite yönetim sistemine genel bir yaklaşımı sağlanır.

·         Optimal ve pratik dokümantasyon imkanı sağlanır.

·         Tedarikçi değerlendirmeleri pratik hale gelir.

·         Kuruluş rakiplerine oranla çok daha sistematik bir çalışma ile başarı oranını yükseltir.

·         Hatalı ürün oranının düşürülmesi ile geri dönüş ve ürün iadeleri azalır bu sayede kuruluşun sektörel piyasada prestij ve güveni artar.

ISO/TS 16949 Otomotiv Sektörü Kalite Yönetim Sistemi’nin Uygulama Alanları

·         Parça ve malzeme üretimi, montajı, servis parçası tedarikçileri.

·         Isıl işlem, boyama, kaplama veya diğer yüzey işlemlerini yapan kuruluşlar.

·         Müşteriye özel diğer işlemlerin tedarikçileri.

ISO 16949 Belgelendirme Faydaları 

ISO 16949 belgelendirme faydaları için Sistem Kalite Iso 16949 Belgelendirme ve Test danışmanlığı kuruluşumuza müracaat ediniz. Bu belge, otomotiv yönetim standardı belgelendirmesi 3. taraf bir görevli makam firmaya ziyaret gerçekleştirdiğinde yönetim ağını test ettiğinde ve firmanın standartta belirlenen ilkelere ve ihtiyaçlara riayet ettiğini belirten bir belge verdiğinde gerçekleşmektedir. Belgeden faydalanabilmeniz açısından belgelendirme kuruluşu olarak sizlere yardımcı olmaktayız.

ISO 16949 belgelendirme faydaları konusunda, Kalite Yönetim ağları belgenin, fark arayan müşterilere kalite standartlarınızı ispatlamaya çalışmaktan sizi kurtaran bir kabul edilebilirlik belirtisidir. ISO/TS 16949:2009, ISO/TS16949:1999, QS-9000, ISO 14001’ e uygun sertifikalandırma aşağıdaki yararları da sağlamaktadır: 

·         Yenilenmiş ürün ve proses kalitesi

·         Global kaynaklara yönelik ekstra güven

·         Tedarikçi kaynaklarının kalite ilerletmesi maksadıyla yeniden analiz etmesi

·         Tedarikçi ilerlemesi ve tutarlılığı için temin halkasında ortak bir kalite ağı yaklaşımı

·         Varyasyonda eksilme ve verimlilikte yükselme

·         2. taraf sistem incelemelerinde azalma

·         Kalite ihtiyaçlarının daha iyi kavranabilmesi için ortak bir lisan meydana getirmek

·         İş bağlantı sayısının yükselmesi

·         Kurumun imajının yükselmesi

·         Pazarda rekabet gücünün yükselmesi

·         Düzenli disiplinli bir ürün yönetimi

·         Çalışanların bilincinin artırılması

Belgelendirme Prosedürü – Belgelendirme İş Akışı

Müracat

Belgelendirilmek isteyen kuruluş 444 3 105 yada info@akredite.com.tr yolu ile müracaat edebilir.

Kuruluşunuzun Akredite Belgelendirme’ye tanıtımı için broşür, katalog vb tanıtım materyallerinizi müracaat esnasında göndermeniz belgelendirme kapsamınızın belirlenmesi ve bu konuda tetkikler öncesi karşılıklı mutabakat sağlanması için kolaylaştırıcı olacaktır.

Belgelendirme müracaatınız Akredite Belgelendirme tarafından gözden geçirilecek sizinle iletişime geçilecektir.

Müracaatınızın kabul edilmesi ile teklif aşamasına geçilir.

Teklif hazırlanması

Belgelendirme müracaatınızın kabul edilmesi sonucunda müracaat formunda beyan ettiğiniz resmi evraklarınızda doğruladığınız bilgilere göre size belgelendirme teklifi sunulacaktır. Teklif hazırlanırken belgelendirilecek farklı lokasyonlar var ise bu lokasyonların birbirine yakınlığı, çalışan sayısı, kuruluşunuzun faaliyet alanı, risk derecesi gibi Akredite Belgelendirme Ücretlendirme talimatında da belirtilen kıstaslara göre fiyatlandırma yapılarak teklif tarafınıza sunulur.

Sözleşme
Teklifin kuruluş tarafından onaylanarak Akredite Belgelendirme ye ulaştırılması neticesinde sözleşme aşamasına geçilir. Sözleşme teklif referans numarasını içermekle birlikte fiyat içermemektedir. Sözleşme; akreditasyon kuralları ve yasal yükümlükler de dahil olmak üzere taraflar arası karşılıklı görev ve yükümlülükleri içeren beyanlarının olduğu bağlayıcı bir dokümandır.

1.aşama denetimi

Teklif ve sözleşme sonrasında Akredite Belgelendirme ve Kuruluş arasında belirlenen takvim ve kuruluş tarafından onaylanan tetkik planı çerçevesinde 1. aşama denetimi gerçekleştirilir. 1. aşama denetiminin amacı kuruluşun 2. aşama (belgelendirme denetimi) denetimine hazır olup olmadığının yerinde tespit edilmesidir. Kuruluşun 2. aşama denetimine hazır olup olmadığı ancak standardın tüm maddelerinin en az 1 kez uygulanmış olduğu ve neticesinde en az 1 kez iç tetkik yapıldıktan sonra üst yönetimin gözden geçirmesinin de sağlanmış olması, bunun kanıtlarının varlığı ile mümkündür. Kısacası standardın uygulanma derecesinin olgunluğu analiz edilir ve kuruluşa raporlanır.

Not: 1. aşama denetiminin amacı sadece iç tetkiklerin ve üst yönetimin gözden geçirmesinin sağlanmış olması anlamına gelmez. Standardın bir bütün olduğu unutulmamalıdır.

1. Aşama denetiminin sonuçlarına göre 2. aşama denetimin yapılıp yapılmayacağı, yapılacaksa tarihi ancak 1. aşama denetiminde çıkabilecek uygunsuzlukların ortadan kaldırılması (kapatılması) sonucunda gerçekleşir. Uygunsuzluk tanımları ve uygunsuzluk örnekleri için lütfen 2. aşama denetimine bakınız.

1. aşama denetiminin kuruluş sahasında yapılmasına gerek olmayabilir, bu durumda kuruluştan 2. aşama denetimine hazır olup olmadığının tespiti için kanıtlar istenecektir. Bu kanıtlara örnek olarak; El kitabı, İç tetkik, Yönetimin Gözden Geçirme kayıtları gibi örnekler verilebilir, Baş denetçi kayıtlar/ kanıtlar dan kuruşun 2. aşama denetimine hazır olup olmadığı konusunda bir kanıya varamaması halinde 1. aşama denetiminin kuruluşta yapılmasını talep edebilir.

1.Aşama denetimi ve 2. Aşama denetimi arasındaki süre 3 ay geçemez, eğer bu süre aşılırsa 1. Aşama denetimi tekrar edilmek durumundadır.

2.aşama denetimi

2.Aşama (belgelendirme denetimi) kuruluşun belgelendirilecek adreslerinde (Belgelendirilecek Lokasyonlar) ve eğer gerekiyorsa (kuruluşun faaliyet alanına bağlı olarak) projelerinde / şantiyelerinde gerçekleştirilir. Bazen faaliyetler kuruluşların adreslerinde değil projelerinde / şantiyelerinde ancak standarda uygunluğu açısından denetlenebilir. Bu durumlarda faaliyetlerin görülebileceği – denetlenebileceği adreslerde de denetim kapsamındadır.
-Uygunsuzlukların sınıflandırılması, takibi ve kapatılması
Denetimlerde karşılaşılan uygunsuzluklar belgelendirme kuruluşlarına göre farklı isimlendirilse de içerikleri akreditasyon kuralları gereğince aynıdır.

Kritik Uygunsuzluk = Büyük Uygunsuzluk = Majör Uygunsuzluk; Standardın bir ya da birkaç temel gereksiniminin karşılanmamış olması (Örnek 1)   ve/veya uygunsuzluğun sistemin bütününü etkileyecek düzeyde olması (Örnek 2), Yasal bir zorunluluğun karşılanmaması yada eksik karşılanmış olması (Örnek 3),

Örnek 1 Yasal limitlerin üzerinde emisyon salınımı
Örnek 2 Risk oranı yüksek olan bir tehlike için acil durum planı yapılmamış olması. (Deprem bölgesinde bulunan fabrika için deprem acil durumu hazırlanmamış olması) vb.

Kritik olmayan uygunsuzluk = Küçük Uygunsuzluk = Minör Uygunsuzluk;
Standardın bir ya da birkaç maddesinin yönetim sisteminin bütününü etkilemeyecek şekilde eksik uygulanması
Ör: Yönetim sisteminde kullanılan bir formun tanımlanmamış olması vb.

>>Kritik uygunsuzlukların giderildiğinin doğrulanması 3 ay içerisinde bir “takip denetimi” ile mümkündür.
>>Kritik olmayan uygunsuzluklar giderildiklerine dair kanıtların 21 işgünü içersinde Başdenetçiye gönderilmesi ile kapatılabilir.

Uygunsuzlukların giderildiğine dair kanıtların doğrulanması neticesinde Başdenetçi denetim raporunu düzenler belgelendirme ofisine gönderir.
-Belgelendirme Kararı ve Sertifikanın düzenlenmesi

Belgelendirme kararı. Başdenetçi raporunda belgelendirmenin yapılması ya da yapılmaması konusunda tavsiye kararını bildirir. Belgelendirme ile ilgili karar ancak Bağımsız Belgelendirme Komitesi tarafından verilebilir. Belgelendirme kararı verilmemesi durumunda bu durum yazılı olarak kuruluşa gerekçeleri ile bildirilir. Bu karara karşı kuruluşun itirazı mümkündür.