FSSC 22000 Nedir?

Gıda güvenliği, üretim faaliyetlerinde hammaddeden itibaren ürünün tüketicilere ulaşmasına kadar geçen çeşitli üretim süreçlerinde, gıdalardan kaynaklanan hastalıklara neden olan kimyasal, fiziksel ve biyolojik faktörlerin ortadan kaldırılmasını içermektedir. Bu süreçlerde gıda güvenliği, objektif ve sübjektif boyutları ile dikkate çekmektedir. Objektif gıda güvenliği dendiği zaman, araştırmacılar ve uzmanlar tarafından gıda maddelerinde ortaya çıkan risklerin değerlendirilmesi ifade edilmektedir. Sübjektif gıda güvenliği dendiği zaman da gıda maddelerinin tüketiciler tarafından algılanan güvenli olma durumu ifade edilmektedir. Tüketicilerin güvenli gıdaya ulaşmalarında, gıda güvenliğinin bu iki boyutu da son derece etkilidir.

Son yıllarda yaşanan olumsuz gelişmeler ve bilerek veya bilmeyerek yapılan yanlışlar ve eksik bilgilendirmeler yüzünden tüketiciler işlenmiş gıdalara kuşku ile yaklaşmaktadır. Oysa gıda kaynaklı hastalıkların önemli bir kısmı, üretici firmaların ve perakendeci firmaların gıda güvenliği konusuna yeterince dikkat etmemeleri ve gıda maddelerinin olumsuz üretim koşullarında üretilmesi neden olmaktadır.

Neden FSSC;

• Mevcut ISO Standartlarını, ÖGP’ler için sektöre özgü teknik şartnameleri, HACCP, yasal gereklilikleri ve Codex HACCP Prensiplerini tam olarak içermektedir.
• Küresel Gıda Güvenliği Girişimi (GFSI) tarafından tam olarak tanınmaktadır.
• Gıda güvenliği ve gıda kalitesi yönetiminin, çevresel yönetim, sürdürülebilirlik ve sağlık ve güvenlik gibi diğer yönetim sistemleriyle entegrasyonunu sağlamaktadır.
• Kar amacı gütmeyen bir vakıf tarafından kurulmuştur ve bağımsız bir Paydaşlar Kurulu tarafından yönetilmektedir.
• Gıda zinciri boyunca şeffaflığın artmasına yardımcı olmaktadır.
• Küçük ve / veya gelişmekte olan kuruluşların da, dünya çapında kabul görmüş, güvenilir bir GGYS (Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi) uygulamasına imkan vermektedir.

GIDA GÜVENLİĞİNİN YÖNETİMİ VE TETKİKİ

Gıda güvenliği önemi her geçen gün daha da artan bir konu olup, dünya genelinde hem tüketicileri hem de işletmeleri etkilemektedir. Dünya genelinde arz edilen gıdaların çoğunluğu güvenli olmasına rağmen, gıda güvenliği ile ilgili sansasyonel vakalar düzenli olarak dikkatleri tüketicilerin maruz kalabileceği gıda kaynaklı tehditlere çekmektedir. Kirlenmiş süt ürünlerinden sığır etlerine kadar geçtiğimiz yıllar boyunca gıda sorunları ve piyasadan geri çağırma durumları sürekli gündemi işgal etmiştir.

Gıdaya bağlı hastalıklar on milyonlarca insanı etkilemekte olup, sağlık ve sanayii alanlarında her yıl milyarlarca zarara sebep olmaktadır. Gıda arzının küreselleşmesi ve gıda perakende sektöründeki bütünleşme, uluslararası düzeyde kabul gören bir gıda güvenliği yönetimi standardına ihtiyaç doğurmuştur.

GFSI tarafından tanınan belgelendirme programları küresel gıda tedarik zincirinin hem kamusal hem de özel sektörde önde gelen ve etkili bir düzenleyici mekanizma olarak ortaya çıkmaktadır.

Üçüncü taraf belgelendirmesi, firmaların süreçlerinin bağımsız bir kuruluş tarafından gözden geçirilmesini ve firmaların yönetim sisteminin gıda güvenliği ve / veya kaliteye özgü standartlara uygunluğunun bağımsız olarak belirlenmesini ifade etmektedir.

Uluslararası düzeyde kabul görmüş bir yönetim programına üzerinden yapılan belgelendirme, tedarik zincirindeki bilgi uyumsuzluğunu azaltmakta ve böylece, yeknesak olan ve dünya genelinde anlaşılan bir gıda işleme ve üretimi standardı oluşumuna imkan vermektedir.

 FSSC 22000 KAPSAMI

FSSC 22000 kapsamları; resmi makamların, gıda sektörü müşterilerinin ve tüketicilerin taleplerini karşılamak için bir yönetim sisteminin tesis edilmiş olduğunun teyidi için gerekli şartları tanımlar.

Gıda tedarik zincirinde yer alan kuruluşlar, büyüklükleri veya karmaşıklıkları ne olursa olsun, FSSC 22000 belgelendirmesinden yararlanabilir. Fayda sağlayabilecek kuruluşlara örnek olarak şunlar verilebilir;

• Bozulabilir hayvansal ürünler (Et, tavuk, yumurta, süt ve balık ürünleri).
• Bozulabilir sebze ürünleri (ör. Paketlenmiş taze meyveler ve taze meyve suları, korunmuş meyveler, paketlenmiş taze sebzeler, korunmuş sebzeler).
• Ortam sıcaklığında uzun raf ömrüne sahip ürünler (Konserve ürünler, bisküvi, aperatifler, yağ, içme suyu, içecekler, makarna, un, şeker, tuz).
• Gıda bileşenleri (örneğin vitaminler, mineraller, biyolojik kültürler, tatlandırıcılar, enzimler ve işleme yardımcıları).
• Gıda ambalajlama malzemeleri (gıda ile doğrudan ya da dolaylı temas eden).
• Hayvanlar için yem ve gıda (örneğin hayvan yemi, balık yemi).
• Birincil hayvansal ürünler (örneğin süt, balık, yumurta, bal).

Belgelendirme Prosedürü – Belgelendirme İş Akışı

Müracat

Belgelendirilmek isteyen kuruluş 444 3 105 yada info@akredite.com.tr yolu ile müracaat edebilir.

Kuruluşunuzun Akredite Belgelendirme’ye tanıtımı için broşür, katalog vb tanıtım materyallerinizi müracaat esnasında göndermeniz belgelendirme kapsamınızın belirlenmesi ve bu konuda tetkikler öncesi karşılıklı mutabakat sağlanması için kolaylaştırıcı olacaktır.

Belgelendirme müracaatınız Akredite Belgelendirme tarafından gözden geçirilecek sizinle iletişime geçilecektir.

Müracaatınızın kabul edilmesi ile teklif aşamasına geçilir.

Teklif hazırlanması

Belgelendirme müracaatınızın kabul edilmesi sonucunda müracaat formunda beyan ettiğiniz resmi evraklarınızda doğruladığınız bilgilere göre size belgelendirme teklifi sunulacaktır. Teklif hazırlanırken belgelendirilecek farklı lokasyonlar var ise bu lokasyonların birbirine yakınlığı, çalışan sayısı, kuruluşunuzun faaliyet alanı, risk derecesi gibi Akredite Belgelendirme Ücretlendirme talimatında da belirtilen kıstaslara göre fiyatlandırma yapılarak teklif tarafınıza sunulur.

Sözleşme
Teklifin kuruluş tarafından onaylanarak Akredite Belgelendirme ye ulaştırılması neticesinde sözleşme aşamasına geçilir. Sözleşme teklif referans numarasını içermekle birlikte fiyat içermemektedir. Sözleşme; akreditasyon kuralları ve yasal yükümlükler de dahil olmak üzere taraflar arası karşılıklı görev ve yükümlülükleri içeren beyanlarının olduğu bağlayıcı bir dokümandır.

1.aşama denetimi

Teklif ve sözleşme sonrasında Akredite Belgelendirme ve Kuruluş arasında belirlenen takvim ve kuruluş tarafından onaylanan tetkik planı çerçevesinde 1. aşama denetimi gerçekleştirilir. 1. aşama denetiminin amacı kuruluşun 2. aşama (belgelendirme denetimi) denetimine hazır olup olmadığının yerinde tespit edilmesidir. Kuruluşun 2. aşama denetimine hazır olup olmadığı ancak standardın tüm maddelerinin en az 1 kez uygulanmış olduğu ve neticesinde en az 1 kez iç tetkik yapıldıktan sonra üst yönetimin gözden geçirmesinin de sağlanmış olması, bunun kanıtlarının varlığı ile mümkündür. Kısacası standardın uygulanma derecesinin olgunluğu analiz edilir ve kuruluşa raporlanır.

Not: 1. aşama denetiminin amacı sadece iç tetkiklerin ve üst yönetimin gözden geçirmesinin sağlanmış olması anlamına gelmez. Standardın bir bütün olduğu unutulmamalıdır.

1. Aşama denetiminin sonuçlarına göre 2. aşama denetimin yapılıp yapılmayacağı, yapılacaksa tarihi ancak 1. aşama denetiminde çıkabilecek uygunsuzlukların ortadan kaldırılması (kapatılması) sonucunda gerçekleşir. Uygunsuzluk tanımları ve uygunsuzluk örnekleri için lütfen 2. aşama denetimine bakınız.
2. aşama denetiminin kuruluş sahasında yapılmasına gerek olmayabilir, bu durumda kuruluştan 2. aşama denetimine hazır olup olmadığının tespiti için kanıtlar istenecektir. Bu kanıtlara örnek olarak; El kitabı, İç tetkik, Yönetimin Gözden Geçirme kayıtları gibi örnekler verilebilir, Baş denetçi kayıtlar/ kanıtlar dan kuruşun 2. aşama denetimine hazır olup olmadığı konusunda bir kanıya varamaması halinde 1. aşama denetiminin kuruluşta yapılmasını talep edebilir.

1.Aşama denetimi ve 2. Aşama denetimi arasındaki süre 3 ay geçemez, eğer bu süre aşılırsa 1. Aşama denetimi tekrar edilmek durumundadır.

2.aşama denetimi

2.Aşama (belgelendirme denetimi) kuruluşun belgelendirilecek adreslerinde (Belgelendirilecek Lokasyonlar) ve eğer gerekiyorsa (kuruluşun faaliyet alanına bağlı olarak) projelerinde / şantiyelerinde gerçekleştirilir. Bazen faaliyetler kuruluşların adreslerinde değil projelerinde / şantiyelerinde ancak standarda uygunluğu açısından denetlenebilir. Bu durumlarda faaliyetlerin görülebileceği – denetlenebileceği adreslerde de denetim kapsamındadır.
-Uygunsuzlukların sınıflandırılması, takibi ve kapatılması
Denetimlerde karşılaşılan uygunsuzluklar belgelendirme kuruluşlarına göre farklı isimlendirilse de içerikleri akreditasyon kuralları gereğince aynıdır.

Kritik Uygunsuzluk = Büyük Uygunsuzluk = Majör Uygunsuzluk; Standardın bir ya da birkaç temel gereksiniminin karşılanmamış olması (Örnek 1)   ve/veya uygunsuzluğun sistemin bütününü etkileyecek düzeyde olması (Örnek 2), Yasal bir zorunluluğun karşılanmaması yada eksik karşılanmış olması (Örnek 3),

Örnek 1 Yasal limitlerin üzerinde emisyon salınımı
Örnek 2 Risk oranı yüksek olan bir tehlike için acil durum planı yapılmamış olması. (Deprem bölgesinde bulunan fabrika için deprem acil durumu hazırlanmamış olması) vb.

Kritik olmayan uygunsuzluk = Küçük Uygunsuzluk = Minör Uygunsuzluk;
Standardın bir ya da birkaç maddesinin yönetim sisteminin bütününü etkilemeyecek şekilde eksik uygulanması
Ör: Yönetim sisteminde kullanılan bir formun tanımlanmamış olması vb.

>>Kritik uygunsuzlukların giderildiğinin doğrulanması 3 ay içerisinde bir “takip denetimi” ile mümkündür.
>>Kritik olmayan uygunsuzluklar giderildiklerine dair kanıtların 21 işgünü içersinde Başdenetçiye gönderilmesi ile kapatılabilir.

Uygunsuzlukların giderildiğine dair kanıtların doğrulanması neticesinde Başdenetçi denetim raporunu düzenler belgelendirme ofisine gönderir.
-Belgelendirme Kararı ve Sertifikanın düzenlenmesi

Belgelendirme kararı. Başdenetçi raporunda belgelendirmenin yapılması ya da yapılmaması konusunda tavsiye kararını bildirir. Belgelendirme ile ilgili karar ancak Bağımsız Belgelendirme Komitesi tarafından verilebilir. Belgelendirme kararı verilmemesi durumunda bu durum yazılı olarak kuruluşa gerekçeleri ile bildirilir. Bu karara karşı kuruluşun itirazı mümkündür.

FSSC 22000 doğru uygulandığı takdirde şu sonuçları verebilir:

• GFSI onaylı olma (bu onay dünya genelindeki büyük perakendeciler için gereklidir).
• FSCC 22000 standardında şart koşulan gerekliliklere uyum da dahil olmak üzere kendi gıda güvenliği yönetim sisteminizi geliştirme.
• Yönetim ve kurum içi iletişimin iyileşmesi.
• Piyasadan çekme ve/veya geri çağırma sebebiyle doğan maliyetlerde düşüş.
• İtibarın ve marka sadakatinin gelişmesi.
• Bilinirlik, güven ve güvenilirliğin artması ile açıklamalarda daha büyük bir güven duygusu.